Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2014

Libre Autogestionado Teatro Embros - Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός - Free Selfmanaged Theater Embros


Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της χρονιάς που δύει σε λίγες ημέρες, αποτελεί η δίκη δύο ηθοποιών που ήταν προγραμματισμένη για τις 19 Ιουνίου 2014 στο Α΄ Αυτόφωρο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθήνας. Στη συνέχεια παραθέτω αναλυτικά κάποια ιστορικά στοιχεία, όπως αναγράφονται στα ιστολόγια και στην ιστοσελίδα του ελεύθερου αυτοδιαχειριζόμενου θεάτρου Εμπρός.

 
Οι δύο ηθοποιοί συνελήφθησαν στις 30 Οκτωβρίου 2013 στο χώρο του Θεάτρου Εμπρός την ώρα που έκαναν πρόβα. Μετά από 24ωρη κράτηση με την αυτόφωρη διαδικασία, παραπέμφθηκαν σε δίκη με τις κατηγορίες της παραβίασης «σφραγίδων, διατάραξης οικιακής ειρήνης και κατ’ εξακολούθηση κατάληψης δημοσίου κτιρίου». Αυτή η αδιανόητη σύλληψη αποτελεί κορύφωση της επίθεσης της νεοελληνικής συγκυβέρνησης σε ένα χώρο που τα τρία τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί σε πυρήνα εναλλακτικής πολιτισμικής και κοινωνικής δράσης για το κέντρο της Αθήνας, και μάλιστα μέσα στην καρδιά της κρίσης.

Στα πρόσωπα των δύο ηθοποιών έγινε απόπειρα να δικαστεί το ίδιο το Εμπρός, η υπεράσπιση του οποίου είναι σημαντική σε μια εποχή που το κράτος αποδεικνύεται ανίκανο ή μάλλον απρόθυμο να στηρίξει υλικά τον πολιτισμό και τη δημιουργία κοινωνικών δομών. 


Από το Νοέμβριο του 2011, το θέατρο Εμπρός, εγκαταλελειμμένο για πολλά χρόνια από την ελληνική πολιτεία, λειτουργεί ως καλλιτεχνικός αυτοδιαχειριζόμενος χώρος. Με πολιτισμική και κοινωνική δράση, σύνδεση με τους κατοίκους της γειτονιάς αλλά και με άλλους αυτοδιαχειριζόμενους χώρους, καθώς και με ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής και της διεθνούς καλλιτεχνικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, λειτουργεί ως πυρήνας καλλιτεχνικής δημιουργίας και πειραματισμού, αλλά και κοινωνικής αλληλεγγύης και πολιτικού ακτιβισμού, αντίθετος σε κάθε λογική εμπορευματοποίησης και αποκλεισμού, ως κοινό αγαθό για τη γειτονιά και την πόλη.

Το ιστορικό κτίριο της Ρήγα Παλαμήδη 2, με την εμβληματική επιγραφή «Εμπρός», χτίστηκε το 1933 και μέχρι το 1985 στέγασε το τυπογραφείο της ομώνυμης εφημερίδας. Το 1988, η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου το μίσθωσε στον ηθοποιό και σκηνοθέτη Τάσο Μπαντή, κι εκεί στεγάστηκαν οι παραστάσεις της θεατρικής εταιρείας «Μορφές» και στη συνέχεια της εταιρείας θεάτρου «Εμπρός», μέχρι τον θάνατο του Τάσου Μπαντή. Την περίοδο των «Μορφών», το θέατρο Εμπρός υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα αθηναϊκά θέατρα. Το 1989 το κτίριο ανακηρύχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ιστορικό διατηρητέο μνημείο. 


Αυτό το κτίριο, που ρήμαζε εγκαταλελειμμένο μετά το θάνατο του Τάσου Μπαντή, επανενεργοποίησε το Νοέμβριο του 2011 η Κίνηση Μαβίλη, μια πρωτοβουλία καλλιτεχνών και θεωρητικών που πρότεινε αρχικά ένα δωδεκαήμερο πυκνό πρόγραμμα εκδηλώσεων, φέρνοντας στο χώρο καλλιτέχνες, θεωρητικούς, σκηνοθέτες, ηθοποιούς, χορογράφους και χορευτές, αρχιτέκτονες και πλήθος θεατών. Η Κίνηση Μαβίλη συνέχισε να δραστηριοποιείται στο χώρο και παρήγαγε ένα πλούσιο πρόγραμμα πολιτισμικών εκδηλώσεων για έναν περίπου χρόνο. Aπό την πρώτη μέρα η Κίνηση Μαβίλη συνεργάστηκε με την Κίνηση Κατοίκων Ψυρρή, και άλλες συλλογικότητες και ομάδες της πόλης.


Ένα χρόνο αργότερα η Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ Α.Ε.) κάλεσε την Κίνηση Μαβίλη να εκκενώσει άμεσα το θέατρο Εμπρός, ανακοινώνοντας πιθανή ενοικίαση του χώρου. Σε μια εποχή κρίσης, όπου το κράτος αποδεικνύεται ανίκανο ή μάλλον απρόθυμο να στηρίξει υλικά τον πολιτισμό και τη δημιουργία κοινωνικών δομών, η σωτηρία του Εμπρός ήταν ζωτικής σημασίας. 

Ταυτόχρονα, πολλοί καλλιτέχνες, θεωρητικοί και ακτιβιστές θέλησαν να υπερασπιστούν πιο ενεργά το χώρο με αποτέλεσμα μια περαιτέρω διεύρυνση των συμμετεχόντων στην κατάληψη, η οποία τα τελευταία δύο χρόνια λειτουργεί ως «Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός» με την ευθύνη της Ανοιχτής του Συνέλευσης.


Από το Νοέμβριο του 2012 το Εμπρός λειτουργεί ως ανοιχτός πολιτισμικός και κοινωνικός χώρος και φιλοξενεί παραστάσεις, εκθέσεις, προβολές, συζητήσεις και κοινωνικές δραστηριότητες, προσφέροντας στέγη σε νέες ομάδες που δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τα υπέρογκα ενοίκια της αγοράς, αλλά και δημιουργώντας δικές του δράσεις.

Ο τρόπος λειτουργίας του βρίσκεται υπό διαρκή επεξεργασία προκειμένου να επιτελέσει με όλο και καλύτερο τρόπο τον πολιτισμικό και κοινωνικό του ρόλο ως ένα κοινό αγαθό στην καρδιά της Αθήνας. Παράλληλα έχει δικτυωθεί και διατηρεί σχέσεις με άλλους αντίστοιχους χώρους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, κι έχει την υποστήριξη όχι μόνο καταλήψεων και κοινωνικών χώρων, αλλά πανεπιστημιακών τμημάτων και ερευνητικών κέντρων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Όλες οι εκδηλώσεις έχουν ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

 
Τον Σεπτέμβριο του 2013 το θέατρο Εμπρός σφραγίστηκε για μια ακόμα φορά, κατόπιν αιτήματος του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. Α.Ε.), στο οποίο φέρεται ότι έχει μεταγραφεί ο χώρος. Δεδομένου ότι το φύλλο εφημερίδας της κυβέρνησης (ΦΕΚ) της παραχώρησης στο ΤΑΙΠΕΔ είναι αρκετά προβληματικό, στο βαθμό που δεν αναφέρεται το κτίριο με τη σωστή του διεύθυνση και δεν υπάρχει μερίδα μεταγραφής του στο υποθηκοφυλακείο, έχει κατατεθεί προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. 

Ο χώρος ξανάνοιξε λίγες μέρες αργότερα, και στις 30 Οκτωβρίου 2013 σε μια κορύφωση αυτής της επίθεσης, δύο ηθοποιοί συνελήφθησαν στο χώρο του θεάτρου κατά τη διάρκεια πρόβας, και παραπέμφθηκαν σε δίκη με τις κατηγορίες της «παραβίασης σφραγίδων, διατάραξης οικιακής ειρήνης και κατ’ εξακολούθηση κατάληψης δημόσιου χώρου».


Το ΤΑΙΠΕΔ, με βάση το νόμο 3896/2011 με τον οποίο ιδρύθηκε, εκποιεί τη δημόσια περιουσία κι ας τη βαφτίζει ιδιωτική. Το προαναφερόμενο ταμείο δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο εκτελεστικός νόμος της δανειακής σύμβασης. Η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας με πρόσχημα την είσπραξη εσόδων για την αποπληρωμή του χρέους δεν είναι μία ουδέτερη πράξη, αλλά λειτουργεί ως υφαρπαγή.

Αυτή η υφαρπαγή δημόσιας περιουσίας οδηγεί σε μία στρεβλή ανάπτυξη που έχει ως συνέπεια τη φτωχοποίηση της χώρας. Όλη η προσπάθεια επικεντρώνεται στο πως θα φύγει η δημόσια περιουσία ώστε να ωφελήσει τους κερδοσκόπους και μόνον αυτούς. Ανάμεσα στα πωλούμενα είναι όλα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ύπαρξη και ανασυγκρότηση μιας χώρας (όπως λιμάνια, αεροδρόμια, χώροι ιστορικής μνήμης, κ.τ.λ.). Στην ουσία το ΤΑΙΠΕΔ λειτουργεί ως μοχλός καταπίεσης κι εξαθλίωσης της ελληνικής κοινωνίας.


Όλοι εμείς, όσοι μετέχουμε στην Ανοιχτή Συνέλευση του Ελεύθερου Αυτοδιαχειριζόμενου Θεάτρου «Εμπρός», καλούμε όλους όσους έχουν περάσει μέχρι σήμερα από το χώρο του, καλλιτέχνες, ακαδημαϊκούς, θεωρητικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς ακτιβιστές, αλλά και όσους θεωρούν σημαντική για την κοινωνία την ύπαρξη ελεύθερων, αυτοδιαχειριζόμενων καλλιτεχνικών και κοινωνικών χώρων να σταθούν δίπλα μας στη συνολικότερη προσπάθειά μας να κρατήσουμε ζωντανό το θέατρο Εμπρός. Να αντισταθούν μαζί μας ενάντια στον κρατικό αυταρχισμό και το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, υπέρ της ελεύθερης καλλιτεχνικής δημιουργίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης. 


Κάθε αμυντική μάχη όπως είναι αυτή που διεξάγεται στην ελληνική χερσόνησο, από την είσοδο της Τρόικα (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) στη διακυβέρνηση της χώρας τον Απρίλιο του 2010 και μετά, είναι μία μάχη με το χρόνο μέχρι την τελική λύτρωση. Η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη σε όσες κι όσους αντιστέκονται κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών, στην αξιοπρέπεια και στο θάρρος τους.

Διαδικτυακές Πηγές:


Texto y fotografías de © Dimitris V. Geronikos 2014
Las fotografías han sido realizadas en el Teatro Libre y Autogestionado Embros, durante el año dos mil catorce.


Κείμενο – Φωτογραφίες: ©Δημήτρης Β. Γερονίκος 2014
Οι φωτογραφίες έχουν ληφθεί στo Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός κατά τη διάρκεια του έτους δύο χιλιάδες δεκατέσσερα.


Text and photos by © Dimitris V. Geronikos 2014
The photos are taken in the Free Self-managed Theater Embros during the year two thousand fourteen.